Trong điều trị tiểu đường, chế độ ăn được coi là phương pháp điều trị không dùng thuốc đầu tiên và duy trì suốt đời. Chế độ ăn có vai trò vô cùng quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa biến chứng. Bài viết sau đây, Mamigo sẽ hướng dẫn bạn chế độ ăn cho người tiểu đường tuýp 2, giúp bạn có thêm nhiều kiến thức về dinh dưỡng trị tiểu đường nhé.
Mục lục
1. Mục tiêu chế độ ăn cho người tiểu đường tuýp 2
Khi cơ thể tiêu thụ quá nhiều calo, đặc biệt là chất bột đường và chất béo, lượng đường huyết trong cơ thể sẽ gia tăng. Đường huyết tăng cao có thể làm tổn thương thần kinh, thận và tim. Do đó, các bác sĩ luôn khuyên bệnh nhân tiểu đường cần giữ đường huyết ổn định bằng cách xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, lựa chọn thực phẩm lành mạnh và theo dõi thói quen ăn uống hàng ngày.
Chế độ ăn cho người tiểu đường tuýp 2 phải đáp ứng được các mục tiêu:
- Cung cấp dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể
- Bảo đảm người bệnh đủ sức khoẻ để hoạt động
- Hạn chế tình trạng đường huyết tăng cao
2. Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn của người tiểu đường tuýp 2
2.1 Ăn đủ dinh dưỡng
Một chế độ dinh dưỡng cân bằng là chế độ có đủ các nhóm chất: tinh bột; chất béo; chất đạm; chất xơ; vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, bạn nên tính toán tỉ lệ giữa các nhóm chất này sao cho hợp lý:
Tinh bột
Tinh bột hay carbohydrate nên chiếm khoảng 50% tổng số năng lượng cần thiết. Sai lầm của nhiều người mắc tiểu đường là loại bỏ tinh bột ra khỏi bữa ăn. Vì họ nghĩ rằng nó làm tăng đường huyết nhanh. Tuy nhiên, tinh bột lại là thành phần chính tạo nên năng lượng, đặc biệt là năng lượng hoạt động cho não và thần kinh. Nếu không ăn đủ lượng tinh bột cần thiết, cơ thể bạn có thể bị suy kiệt. Do vậy, thay vì kiêng tinh bột, người tiểu đường nên chọn các loại tinh bột hấp thu chậm như yến mạch, gạo lứt, khoai lang…
Chất đạm
Chất đạm hay protein nên chiếm khoảng 15-20% tổng số năng lượng cần thiết. Chất đạm có vai trò xây dựng cơ bắp cho cơ thể và giúp chúng ta no lâu hơn. Người mắc tiểu đường nên ăn thực phẩm chứa chất đạm tốt như thịt nạc trắng (ức gà, thịt lợn nạc…), trứng, sữa, đậu, đỗ….
Bạn nên hạn chế ăn các loại thịt đỏ vì chúng khó tiêu hơn và chứa nhiều cholesterol. Nếu nạp thức ăn chứa nhiều cholesterol sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch.
Chất xơ
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường tuýp 2 không thể thiếu chất xơ. Sở dĩ chất xơ quan trọng với người tiểu đường là bởi vì nó tạo ra một lớp màng ngăn chặn đường hấp thụ vào ruột. Ngoài ra, chất xơ cũng giúp người bệnh dễ tiêu hoá hơn, lâu no hơn.
Bạn nên bổ sung chất xơ từ các loại rau lá xanh như rau muống, rau ngót, rau cải, bông cải xanh….
Chất béo
Chất béo thường bị lầm tưởng làm trầm trọng hơn bệnh tiểu đường. Người tiểu đường vẫn nên bổ sung chất béo vào bữa ăn hàng ngày như lạc, cá, dầu oliu, quả bơ… Các thực phẩm này chứa Omega 3, Omega 9, DHA, MUFA, MCT… là những chất béo không no giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và trí não. Lượng chất béo cơ thể cần nạp là khoảng 5% tổng số năng lượng cần thiết.
Vitamin và khoáng chất
Chúng có nhiều trong hoa quả. Bạn nên bổ sung hoa quả vào bữa phụ hoặc sau bữa ăn 1-2 tiếng nhé.
2.2 Cách chế biến
Các chuyên gia khuyến cáo người tiểu đường nên nên chế biến thức ăn đơn giản để các thành phần, dưỡng chất không bị mất đi trong quá trình đun, nấu. Bạn có thể luộc, hấp, nấu canh hoặc làm salad để hấp thụ tối đa nguồn dinh dưỡng quý giá có trong thực phẩm.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn đồ luộc, hấp trong thời gian dài. Do vậy, bạn có thể xào với 1 chút dầu ăn hoặc chiên bằng nồi chiên không dầu.
2.3 Hạn chế gia vị
Món ăn quá nhiều gia vị cũng sẽ làm đường huyết bấn loạn và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiểu đường. Bạn nên hạn chế 1 số gia vị chế biến sẵn như tương ớt, dầu hào, sốt cà chua. Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế ăn muối, nhất là với người tiểu đường kèm theo huyết áp cao.
3. Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường tuýp 2 – các lưu ý cần nắm được
Người tiểu đường không nên quá khắt khe trong việc ăn uống. Nếu quá khắt khe sẽ không tạo được tâm lý thoải mái và cũng không thể kiên trì lâu dài được. Bạn vẫn có thể chế biến và ăn theo sở thích. Tuy nhiên, bạn cần tuân thủ 1 số lưu ý sau để đảm bảo dinh dưỡng và kiểm soát đường huyết.
3.1 Ăn đủ 3 bữa
Bạn cần ăn ít nhất 3 bữa chính mỗi ngày kèm theo 2-3 bữa phụ vào sáng – chiều – tối. Bên cạnh đó, bạn nên cố định giờ ăn hàng ngày để tạo thành đồng hồ sinh học cho cơ thể.
3.2 Đo đường huyết sau
Đo đường huyết là việc quan trọng người tiểu đường cần thực hiện hàng ngày. Tuy nhiên, bạn không nên coi đây là việc nặng nề và ám ảnh bởi các chỉ số. Đo đường huyết thường xuyên giúp bạn dễ dàng kiểm soát tình trạng bệnh và điều chỉnh lượng thức ăn vào bữa tiếp theo.
3.3 Đa dạng thực phẩm
Không nên cực đoan ăn một số loại thực phẩm nhất định mà cần đa dạng để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.
Ngoài ra, phương pháp điều trị bệnh tiểu đường được giới chuyên gia hàng đầu đánh giá cao hiện nay đó chính là liệu pháp dinh dưỡng toàn diện từ Sữa non thảo dược. Vừa giúp bổ sung dinh dưỡng thiết yếu, vừa giúp hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
Tiên phong cho xu hướng này là Sữa non thảo dược Mamigo. Sản phẩm có công thức ưu việt từ Đông trùng hạ thảo, Dây thìa canh chuẩn hoá, Sữa non nhập khẩu từ Mỹ giúp ổn định đường huyết, tăng cường sức khoẻ và ngăn ngừa biến chứng tiểu đường.
4. Chế độ ăn kiêng dành cho người tiểu đường tuýp 2
Một số người tiểu đường bị mỡ máu cao, huyết áp cao, thừa cân (béo phì) có thể sẽ cần ăn kiêng. Về cơ bản, chế độ ăn ăn kiêng của người tiểu đường tuýp 2 không khác so với chế độ ăn dành cho người tiểu đường tuýp 2. Tuy nhiên bạn nên tăng lượng chất xơ và giảm lượng tinh bột xuống để no lâu hơn.
Ngoài ra, bạn cũng cần kết hợp với việc tập luyện để quá trình ăn kiêng hiệu quả hơn.
5. Cách ăn cho người tiểu đường tuýp 2
Ăn canh rau trước sau đó đến thịt/cá cơm là cách ăn cho người tiểu đường tuýp 2 giúp hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Theo các chuyên gia, việc ăn thực phẩm có chứa chất xơ trước khi ăn thực phẩm chứa carbohydrate (tinh bột, đường,..) có thể ngăn chặn sự hấp thụ đường từ đường tiêu hóa. Từ đó làm giảm nguy cơ tăng đường huyết sau ăn và ngăn ngừa tăng cân.
Ngoài ra, ăn thực phẩm giàu protein và lipid trước tinh bột cũng thúc đẩy sự tiết hormone tiêu hóa được gọi là GLP-1, làm chậm hoạt động của dạ dày từ đó điều chỉnh tăng đường huyết sau ăn. GLP-1 cũng ức chế sự thèm ăn nên có tác dụng giảm cân lâu dài.
6. Kết luận
Chế độ ăn cho người tiểu đường tuýp 2 là chìa khóa quan trọng cho 1 sức khỏe tốt. Ngoài ra, để việc điều trị bệnh hiệu quả hơn, bạn nên kết hợp cùng việc luyện tập, sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ. Hy vọng bài viết này của Mamigo đã cung cấp thông tin dinh dưỡng hữu ích cho người tiểu đường.
Tham khảo thêm:
